Ekonomizm: iktisada giriş
iktisada giriş etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster
iktisada giriş etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster

18.04.2014

Ekonomik Tablo (Tableau Economique)

Dr. Ouesnay'in buluşudur.


Dr. Ouesnay, Fizyokratların lideridir. Tableau économique adlı eserini 1758 de tamamlamıştır. Bu kitapçık, Dr. Ouesnay'in ana düşüncelerini anlaşılır bir dille açıklamaktaydı, ilk baskısı, çok az sayıda idi.
Dr. Ouesnay, eserinin uyandırdığı ilgi üzerine, ikinci defa kaleme almıştır, iktisadi Tabio'nun izahını, bu sefer özdeyişler halinde yapmıştır. Metnin bir resmi gazetede yayımlanmasını arzulamıştır. Ancak hekimliğini yaptığı Marquise de Pompadour, kritik bir zamanda iktisadi Tabio'nun bastırılmasını sakıncalı bulmuştur. Dr. Ouesnay, bunun üzerine hazırladığı metni Mirabeau'ya vermiştir. Mirabeau, 1763 de Phiiosophie rurale ile beraber, iktisadi Tablo metnini Amsterdam'da yayımlamıştır.
Mirabeau, İKTİSADI TABLO'yu, yazının veya paranın bulunması derecesinde önemli bir olay olarak nitelendirmiştir. Birçokları, bu benzetişi abartılı bulmuşlardır. Ancak günümüzde, bir makro model olan iktisadî Tabio'nun önemi, daha iyi anlaşılmıştır.
Bir hekim olan Dr. Ouesnay, iktisadî Tablo'da servet ve gelirlerin sınıflar arasına dağılışını vücutta kanın dolaşmasına benzetmiştir, iktisadî Tablo, servet ve gelirlerin doğuşunu, el değiştirmesini, paylaşımını ve harcanmasını gösteren bir dinamik makro modeldir.


ŞEKİL: 80 — İktisadi Tablo.
İktisadî Tablo'ya göre, servet ve gelirler üç sınıf arasında tedavül etmektedir. Bu sınıflar toprak sahipleri, çiftçiler ve esnaf ı'san'atkârlardir.
Tarımsal üretimle uğraşan sınıf, iktisadî değerlerin yaratıcısıdır. Çünkü gerçek üretim, ancak tarım alanındadır. Diğer meslekler, kısırdır. Tarım, bütün toplum gövdesini beslemektedir.
İktisadî Tablo'da herbiri ortalama dörder kişilik üç milyon aileden kurulu bir ülke tahlile teorik örnek olarak alınmaktadır. Bu üç milyon ailelik ülkede tarımsal nüfus diyelim ki, 1500 milyon liralık üretim yapmaktadır (O tarihteki para birimi livre yani lira idi). Üretiminin 600 milyon liralık bir payını kendi öz ihtiyaçlarına ve tohumluğa ayırmaktadır. Geri kalanını, toprak sahiplerine ve esnafI san'atkâr sınıflarına satmaktadır. Elde ettiği 900 milyon iiralık gelirin 600 milyonunu kira/rant bedeli olarak toprak sahiplerine ödemektedir Sanayi sektöründen de, 300 milyon liralık mamul eşya almaktadır.
Sanayi sektörü tarımdan 300 milyon liralık gıda maddesi ve 300 milyon liralık ham madde almaktadır. Yaptığı imalâtın 300 milyonunu toprak sahiplerine ve 300 milyonunu tarım sektörüne satmaktadır. Sanayi sektörü, imalâtiyle kendi harcamalarını karşılamakta ve ayrıca net hasılâ yaratmamaktadır. Kısırlık nedeni, bu sektörün net hasılâ bırakmayan bir faaliyet göstermesidir.
Sanayiin kısır faaliyetine karşılık, toprak sahiplerinin hiç faaliyeti yoktur. Toprak sahiplerinin geliri, kira / rant olarak çiftçilerden aldığı 600 milyon liradır. Bu altı yüz milyon lirayı gıda maddelerine ve sınaî mamullere harcamaktadır. Toprak sahipleri, üretim veya benzeri kısır faaliyet dahi yapmaksızın toprak rantının getirdiğini tüketmektedirler.
Tarımın yarattığı net hasılâ, toprak sahiplerinin tüketimini karşılamaktadır. Net hasılâ, bunu yaratan çiftçi sınıfının elinde kalmamaktadır.

Almancası : ökonomische Tabelle, «Tableau economiquen.
Fransızcası : Tableau economique.
İngilizcesi : “Tableau économiquen”
(Bk; Fizyokratlar, Dr. Ouesnay, Mirabeau).

17.04.2014

Pareto Optimumu Nedir?

pareto optimumu nedir?


Pareto Optimumu Nedir?

(robin hood'a ekonomik yaklaşım)


Neoklasik iktisatçı Pareto tarafından geliştirilen refah tanımıdır, toplumsal refah kriteridir. Pareto'ya göre bir toplumdaki toplam refah o toplumdaki bireylerin refahlarının bir araya gelmesiyle oluşmaktadır. toplumdaki en az bir bireyin refah düzeyini azaltmadan diğerinin refahını arttırmanın bir yolu yoksa o toplumun refahı optimumdur. bu durumda, toplumdaki herhangi bir bireyin refahının artması toplam refahı arttıracaktır. Ancak bir bireyin refahı artarken, diğer bir bireyin refahında azalma olursa, toplam refah artmış sayılmaz.

"Refah, ancak hiç kimsenin durumunu kötüleştirmeden bazı kişilerin durumunu iyileştirile biliniyorsa artmış sayılır."

Pareto optimumunun gerçekleşmesi için hem üretimde hem de tüketimde etkinlik sağlanmalıdır.

Pareto'ya göre toplumun kültürü ve ekonomideki verimlilik düzeyi toplumun belli sınıfları arasında gelir dağılımını saptayan iki unsurdur. ekonomi ne kadar verimli olursa gelirdeki eşitlik de o kadar iyi olur. verim ne kadar azalırsa gelir eşitliği de o kadar düşer. vergiler bunu değiştiremez.

Ayrıca Pareto insanların yetenekleri bakımından eşitsiz olduğunu, bu nedenle gelir dağılımını dengeli hale getirme çabalarının başarısızlıkla sonuçlanacağını da savunmuştur.


Genel bir dille anlatılmaya çalışılırsa;

Örneklem:

Toplumumuz 4 bireyden oluşsun, bu toplumda sadece su tüketilmekte, verilen ya da üretilen maksimum su miktarı 5 bardaktır ve suyun tam tüketimi neticesinde toplam fayda maksimize edilmektedir.

Dört birey verilen beş bardak suyu kendi aralarında eşit dağılımla ve bardakların içerisinde tüm su son damlasına kadar tüketir bir durumdaysa, toplumumuzdaki refah optimumdur ve bireysel refah seviyeleri de birbirlerine eşittir.

Ancak toplumuzun toplam faydasını daha da arttırmak için birinci bireye 2 bardak su vermek gibi saçma bir düşünceyi uygulamak istersek, diğer bireylerin fayda eşitliklerini değiştirmeme düşüncesi kaydı ile, uygulanmak istenen netice şöyle olur;

Birinci birey 2 bardak diğer bireyler birer bardak toplam 5 bardak. Toplum yöneticisi toplam refahı arttırmaya çalışırken, hem toplam refahı arttıramayacağını gördü, hem de bireyler arası refah eşitliğini bozdu.

Birinci bireyin tükettiği su miktarını bir bardak su arttırırken, diğer bireylerin tükettiği su miktarlarını 1/3 er bardak birim düşürdü çünkü refah maksimumda.

Refahın optimumda olduğu bir toplumda, birin elde ettiği faydayı azaltmadan, başka birininkini arttıramazsınız.

Zenginden alıp fakire vermek refahı arttırmaz, sadece gelir dağılımını değiştirir. bireyler arası yetenek dağılımı farklı olduğu için bu gelir dağılımdaki değişiklik dengeli olamaz.