7. ORTA ASYA TÜRK TARİHİ VE UYGARLIKLARI
7.1. HUNLARDAN ÖNCEKİ ORTA ASYA TARİHİ VE UYGARLIĞI
Yaklaşık M.Ö 5000 yılından itibaren Sibirya'nın batısında ve Güneyinde özgün bir Bozkır uygarlığı varlığını sürdürmekteydi. Bu uygarlık, atlara koşum takan ilk uygarlıktır.
7.2. ORTA ASYA'DAKİ İLK YERLEŞMELER
Orta Asya'da ilk yerleşmelerin M.Ö 2500'lerde olduğu tahmin edilmektedir.
7.3. ORTA ASYA'DA KURULAN İLK TÜRK DEVLETLERİ
7.3.1. İSKİTLER
Tüccar bir topluluk olan İskitler, Asya ile Avrupa'yı birbirine bağlayan bir kültür kurdular.
Kurgan mezarları, paraları ve kültürleri ile sadece Karadeniz'in kuzeyinde değil, Balkanlar, Kafkasya ve Karadeniz'de de etkili oldular.
7.3.2. ASYA HUN DEVLETİ
Türkistan coğrafyasında, Çin kaynaklarında ismi geçen ve teşkilatlı olan ilk Türk devletidir. Merkezi Ötüken'dir. Hunlularla ilgili en eski yazılı vesika olarak M.Ö 318 yılına ait antlaşma metnidir. Hunluların bilinen ilk lideri Teoman, en önemli lideri ise meşhur ıslık çalan oklarla babası Teoman'ı ortadan kaldırarak Tanhu unvanını ilk defa kullanan Mete Han'dır. Mete Han, Çinlileri hakimiyet altına almasına rağmen sadece onlardan vergi almış, onların topraklarına gidip yerleşmemiştir. Bunun nedeni ise Türklerin Çinliler tarafından asimile edilmesine fırsat vermemektir.
7.4. KAVİMLER GÖÇÜ
M.S 374 yılında Balamir önderliğinde İtil Nehri'ni geçen Batı Hun Türkleri, Doğu Avrupa'daki halklarının kuzeye göç etmelerine neden olmuşlardır. Roma İmparatorluğu'nun önce doğu-batı diye bölünmesine ve sonunda Batı Roma'nın yıkılmasına varan bu göç dalgasına tarihte Kavimler Göçü denmiştir.